Door Rob Simons, nieuwsbrief 33
Bron: verschillende

De knie is een zeer blessuregevoelig gewricht, vooral door een verdraaiing of abnormale zijdelingse beweging. Een beschadiging aan een knieband of meniscus veroorzaakt vaak binnen een dag een bloeding of vochtvorming in de knie. De sporter ervaart dit als een dikke warme knie die pijn doet en niet meer goed beweegt.

Bij een verdraaiing van de knie worden meestal eerst het kapsel en de kniebanden beschadigd en/of één van beide menisci. Tevens kan de voorste kruisband kapot gaan.

Wat moet je doen?
Allereerst is het belangrijk dat er een goede diagnose wordt gesteld. Het beste is om altjd een (sport)arts te raadplegen. Bij Sport Medische Adviescentra (SMA) en Sport Geneeskundige Afdelingen (SGA) van ziekenhuizen kun je terecht voor keuringen, blessurediagnoses en adviezen. Iedereen kan zelf een afspraak maken voor het spreekuur van een SMA of SGA.

EHBO
Wanneer de knie verdraaid is, is het goed om de ICE-regel toe te passen. ICE houdt in: koel met water, ijs of cold-pack gedurende 15 tot 20 minuten (leg altijd een doek tussen huid of cold-pack).
I = Immobiliseren; zorg dat het lichaamsdeel niet beweegt of gebruikt wordt om op te steunen.
C = Compressie; laat een drukverband aanleggen.
E = Elevatie; houd het lichaamsdeel boven harthoogte.
Raadpleeg een arts bij aanhoudende pijn, (twijfel over) een botbreuk en/of ernstig bandletsel.

Revalidatie
Een sporter met een nog niet geheel genezen sportblessure heeft een groter risico op het oplopen van een nieuwe blessure. Het grootste gevaar bij een blessure aan gewrichtsbanden of -kapsel is ontstaan van een instabiel gewricht. Door een knieblessure niet volledig te laten genezen kan instabiliteit van het kniegewricht ontstaan. Met instabiliteit wordt meer dan normale beweeglijkheid van het kniegewricht bedoeld. Door die instabiliteit loopt de sporter daarna een verhoogd risico op het oplopen van een ernstige knieblessure.

Bij een meniscusletsel kunnen slotverschijnselen, maar ook instabiliiteitsklachten en zwelling op de voorgrond staan. Dit letsel geneest meestal niet spontaan. Een kruisbandletsel geneest evenmin en leidt tot instabiliteit van het kniegewricht. Bij forse dagelijkse instabiliteitsklachten naderhand is een operatieve ingreep soms noodzakelijk.

De revalidatie kan he tbeste plaatsvinden onder deskundige leiding, van bijvoorbeeld een (sport)arts of een (sport)fysiotherapeut. Door oefeningen te doen kan de spierkracht van de bonvenbeenspieren verbeteren, waarmee het herstel van de blessure wordt bespoedigd. Wanneer het herstel voldoende is gevorderd kan langzaam met sportspecifieke oefeningen worden begonnen.

Sport is weer volledig toegestaan wanneer:
  • de sporter pijnvrij is
  • de spierkracht van de gebleseerde spier weer op het niveau is van voor de blessure
  • de beweeglijkheid in het geblesseerde gewricht weer geheel is hersteld
Naast het doen van oefeningen zijn er ook andere middelen die een gezonde sporthervatting kunnen ondersteunen. Denk dan bijvoorbeeld aan specifieke techniekverbeteringen maar ook aan een kniebrace.

Preventieve maatregelen
Een knieblessure kun je voorkomen door een goede trainingsopbouw. Voer de intensiteit en de omvang van de trainingen geleidelijk op om overbelasting te voorkomen.
  • Je kunt de voorbeeldoefeningen voor de bovenbenen ook doen om een (nieuwe) knieblessure te voorkomen
  • Door een goede warming-up neemt de kans op een blessure aanzienlijk af. Je bereidt de spieren en de rest van het lichaam voor op wat er gaat komen.
  • Ook het dragen van de juiste sportschoenen kan knieblessures voorkomen.
  • Volledig herstel is de beste methode om herhaling te voorkomen. Revalidatie en aangepaste trainingen bevorderen het herstel. Een SMA of SGA van een ziekenhuis kan sporters en begeleiders uitstekend begeleiden.
  • Bij vermoeidheid verslechtert je coördinatie en vermindert je spierkracht. De kans op verstappen en verdraaien wordt daardoor groter. Zorg dus voor een goede conditie!